Τετάρτη 2 Ιουνίου 2010

Εξιχνιάστηκε το μυστήριο των χαμένων νετρίνων

Οι γιγάντιοι ανιχνευτές του Opera στην Ιταλία κατέγραφαν νετρίνα που εκπέμπονταν από το CERN στη Γενεύη
Ιταλοί ερευνητές που συνεργάστηκαν με το CERN πιστεύουν ότι έλυσαν ένα μεγάλο μυστήριο της  φυσικής, συλλαμβάνοντας επ 'αυτοφώρω ένα σωματίδιο που ονομάζεται νετρίνο να μεταμορφώνεται από ένα είδος σε ένα άλλο.

Εφόσον επιβεβαιωθεί, η ανακάλυψη θέτει υπό αμφισβήτηση το Καθιερωμένο Μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για τη λύση ενός άλλου μυστηρίου που αφορά τη λεγόμενη σκοτεινή ενέργεια.

Τα νετρίνα, ουδέτερα υποατομικά σωματίδια που πηγάζουν από τον Ήλιο, διαπερνούν κατά δισεκατομμύρια τη Γη χωρίς να γίνονται αντιληπτά και χωρίς να αλληλεπιδρούν σχεδόν καθόλου με την ύλη που γνωρίζουμε.

Όμως οι φυσικοί είχαν παρατηρήσει εδώ και καιρό ότι η Γη δέχεται πολύ λιγότερα νετρίνα από τον Ήλιο από ό,τι προβλέπει το Καθιερωμένο Μοντέλο.

Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει είτε ότι οι προβλέψεις είναι λανθασμένες, είτε ότι κάτι συμβαίνει στα νετρίνα καθώς κινούνται προς τη Γη.

Όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι ερευνητές του ιταλικού Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής παρατήρησαν για πρώτη φορά ένα νετρίνο να αλλάζει μορφή. Πιο συγκεκριμένα, είναι 98% σίγουροι ότι «είδαν» ένα μιονικό νετρίνο να μεταμορφώνεται σε νετρίνο ταυ, μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται ταλάντωση νετρίνων.

«Αυτή είναι η πολυαναμενόμενη απόδειξη της διαδικασίας [της ταλάντωσης]. Ήταν ένα χαμένο κομμάτι του παζλ» σχολίασε ο Αντόνιο Ερεντιντάτο, εκπρόσωπος του πειράματος Opera που έκανε την ανακάλυψη κοντά στο Γκραν Σάσο της Ιταλίας.

Από τις Άλπεις στους γαλαξίες

Ήταν πραγματικά δύσκολο για τους ερευνητές να παρατηρήσουν έστω και ένα νετρίνο να αλλάζει μορφή. Για να το πετύχουν, συνεργάστηκαν με το CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικής Έρευνας) κοντά στη Γενεύη.

Το CERN εξέπεμψε μια δέσμη μιονικών νετρίνων που πέρασε κατευθείαν μέσα από τις Άλπεις και, μέσα σε 2,4 χιλιοστά του δευτερολέπτου, έφτασε στο εργαστήριo της ομάδας Opera που βρίσκεται 730 χιλιόμετρα μακριά.

Η δέσμη έμεινε ενεργή επί τέσσερα χρόνια μέχρι να πετύχει το πείραμα, δεδομένου ότι τα νετρίνο σπάνια αλλάζουν μορφή και σπάνια καταδέχονται να αλληλεπιδράσουν με την ύλη.

Τα αποτελέσματα του πειράματος - τα οποία πάντως δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα σε επιστημονικό έντυπο - όχι μόνο επιβεβαιώνουν την ταλάντωση των νετρίνων αλλά αποδεικνύουν επιπλέον ότι τα νετρίνα έχουν μάζα.

Ακόμα, η ανακάλυψη αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρχουν κι άλλες, άγνωστες μέχρι σήμερα είδη νετρίνων, τα οποία θα μπορούσαν να είναι συστατικά της λεγόμενης σκοτεινής ύλης, η οποία είναι αόρατη και μυστηριώδης αλλά αντιστοιχεί στο 25% του Σύμπαντος.

Εφόσον επιβεβαιωθεί, η ανακάλυψη θα μπορούσε ακόμα και να βραβευθεί με Νόμπελ. Το 2002, εξάλλου, ο Αμερικανός φυσικός Ρέι Ντέιβιντ μοιράστηκε με δύο άλλους ερευνητές το Νόμπελ Φυσικής για την ανακάλυψη που είχε κάνει τη δεκαετία του 1960 ότι τα νετρίνα από τον Ήλιο είναι πολύ λιγότερα από ό,τι είχε προβλεφθεί.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231047081